محسن پاک آئین/«برجام و سیاستِ حکمت و مصلحت رهبر انقلاب»

 

پاک آئین*:رهبر معظم انقلاب اسلامی در اولین روز از سال نو در سخنرانی زنده تلویزیونی خطاب به ملت شریف ایران بر سیاست قطعی ایران در قضیه برجام تأکید و لغو تحریم‌ها و راستی آزمایی آن، قبل از بازگشت ایران به تعهدات برجامی را تخطی ناپذیر خواندند. در رابطه با این موضع حکیمانه، نکات زیر قابل‌توجه است:

 

عدم تعجیل در بازگشت آمریکا به برجام:
ایران در موضع بی‌نیازی و استغنا و مستظهر به دستاوردهای اقتصادی خود در مسیر مقاوم‌سازی اقتصاد، در انتظار بازگشت آمریکا نخواهد ماند و عجله‌ای در این رابطه نشان نخواهد داد.

جمهوری اسلامی ایران امروز در همه زمینه‌ها به‌مراتب قدرتمندتر از دوران ورود در مذاکره با کشورهای 1+5 است. در آن زمان، مصلحت نظام، ورود در این مذاکرات را مجاز می‌ساخت اما امروز آن مصلحت وجود ندارد و حکمت است که سیاست‌های نظام را در مواجهه با طرف‌های برجامی تعیین می‌کند.

همان‌گونه که رهبر انقلاب هم گفتند، شرایط ایران نسبت به سال 1394 در جهت منافع ایران تغییر کرده و امروز یک ایران قدرتمند است که می‌تواند تعیین‌کننده تحولات آینده باشد. پرواضح است که عدم تعجیل ایران به معنای فرصت سوزی نیست و بلکه در جهت استفاده از فرصت‌ها برای افزایش دستاوردهای اقتصادی بخصوص در حوزه تولید ملی است. نکته مهم اینکه سیاست حکیمانه ایران در این زمینه، مورد تائید و اجماع همه ارکان نظام ازجمله قوای سه‌گانه و نیروهای مسلح بوده و این امر انسجام ملی و وحدت کلمه را میسر ساخته است.
شکست سیاست فشار حداکثریِ آمریکا:
تحریم‌های آمریکا و اروپا علیه ملت ایران به بهانه‌های مختلف و پس از پیروزی انقلاب اسلامی اعمال شد و تضعیف ارتباطات اقتصادی خارجی کشورمان را دنبال کرد. این رویکرد غرب که کاملاً مغایر با موازین بین‌المللی و حقوق انسانی بود در دولت ترامپ به اوج خود رسید.

در این دوره، تحریم‌ها حتی در حوزه غذایی، دارو و اقلام پزشکی باهدف افزایش نارضایتی مردم و شورش علیه نظام ادامه یافت. ترامپ از میزان استقامت مردم ایران در مقابل تهدیدهای خارجی مطلع نبود و امتیازهای جغرافیایی، منابع طبیعی سرشار و موقعیت ترانزیتی ایران به‌عنوان یک شاهراه ارتباطی استراتژیک را باور نداشت.

امروز که تحلیلگران خارجی نیز به شکست فشار حداکثری آمریکا اعتراف کرده‌اند، این امیدواری وجود دارد که با استفاده صحیح از ظرفیت‌های مغفول اقتصادی و تجاری، کشور در مسیر رونق و جهش تولید حرکت کرده و مستغنی از بیگانگان حتی تداوم سیاست تحریم توسط دولت بایدن را هم مدیریت کند.
عدم اعتماد به آمریکا:
تأکید آیت‌الله خامنه‌ای بر بی‌اعتبار بودن قول آمریکایی‌ها یادآور سابقه بد آمریکا در انجام تعهدات و خصومت با ملت ایران است. خصومتی که حتی قبل از انقلاب و در دوران حکومت‌های دست‌نشانده نیز نسبت به ملت ایران اعمال‌شده است. آمریکا و انگلیس در مخالفت با ملی شدن صنعت نفت ایران در سال 1953 علیه حکومت ملی دکتر محمد مصدق کودتا کردند، 25 سال حامی حکومت دیکتاتوری فاسد پهلوی در ایران بودند، آمریکا از ابتدای انقلاب اسلامی به دنبال سرنگونی جمهوری اسلامی بود. در کنار دیگر کشورهای غربی و شوروی از تجاوز صدام به ایران پشتیبانی کرد. سرنگونی هواپیمای مسافربری ایران بر فراز آب‌های خلیج‌فارس و کشتن 290 مسافر بی‌گناه، اعمال تحریم‌های متعدد علیه ملت ایران و ایجاد و تجهیز گروه‌های تروریستی همچون داعش برای مقابله با ایران، همه بر بی‌اعتمادی ملت ایران نسبت به آمریکا و نشانگر سیاست‌های خصمانه واشنگتن علیه ایران است. با این سابقه منفی، بایدن راهی طولانی برای جلب اعتماد ملت ایران در پیش رو دارد.
بازگشت به تعهدات بعد از لغو تحریم‌ها:
یکی از حرف‌های خام و بی‌پشتوانه برخی از مقامات آمریکا و اروپا، الزام تهران به برداشتن گام اول برای احیای توافق هسته‌ای است. این در حالی است که در این مقوله فقط آمریکا بوده که با نقض پیمان از برجام خارج شده و طبعاً باید با لغو همه‌ی تحریم‌ها، کسب آبرو نماید. اصرار ایران بر لغو تحریم‌ها در عمل و راستی آزمائی، نشان از همان بی‌اعتمادی ایران نسبت به سردمداران کاخ سفید اعم از جمهوری‌خواه یا دموکرات دارد.
انجام اصلاحات در سیاست خارجی:
دولت بایدن اگر بخواهد اشتباهات ترامپ را تکرار نکرده و به سرنوشت او دچار نشود باید سیاست‌های خود ازجمله حمایت از رژیم صهیونیستی، حضور نامشروع در سوریه و حمایت از دولت جنایتکار سعودی را تصحیح کرده و در خروج نیروهای نظامی خود از عراق و افغانستان تسریع نماید.
 جو بایدن باید بداند که سیاست‌های دوماهه اخیر آمریکا در عرصه خارجی، تداوم سیاست‌های دولت ترامپ بوده و بهیچوجه راضی‌کننده نیست. او باید با گماردن مهره‌هایی عاقل در دستگاه سیاست خارجی خود با مروری بر سیاست‌های غلط ترامپ، خود را در مسیر اصلاح رفتارهای گذشته قرار دهد که در غیر این صورت، فرجام او نیز همانند فرجام دولت ترامپ خواهد شد.

*دیپلمات و کارشناس ارشد روابط بین الملل

مطلب پیشنهادی

توجه به افکار عمومی در حیطه صلح؛ وظیفه امروز رسانه‌ها

دکتر عبدالحسین السلطان: مقابله با رویکرد تروریستی در اقصی نقاط جهان با مقاومت در برابر …

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *


6 − پنج =