اختلال شخصیت خودشیفته چه نشانگانی دارد؟/ خودم و دیگر هیچ !!

آیا در میان اطرافیانتان کسی را می شناسید که همیشه انتظار تحسین و تایید داشته باشد و کسی را غیر از خود محق به حرف زدن و اظهار نظر درست پیرامون خود نداند، کسی که فکر می کند از تمام جهان بهتر است و با کوچکترین انتقادی از کوره در میرود و توان شنیدن هیچ گونه انتقادی را ندارد و یا در مواجهه با انتقاد درصدد نابودی دیگران بر می آید؟ این مقاله می تواند به شما در شناخت بهتر اختلال شخصیت خود شیفته و چگونگی کنار آمدن با چنین فردی کمک کند.

گزارش: دکتر سارا نصغی

اختلال شخصیت خود شیفته چیست ؟

امروزه کلمه خودشیفته در جامعه ی ما که پر از افراد خودپسند است، به وفور برای توصیف اشخاصی که بیش از حد سطحی بوده و یا خود را با نگاه غیر واقع بینانه تحسین می کنند، به کار برده می شود. اما از نظر روانشناختی، خودشیفتگی به معنای عشق به خود نیست که دوست داشتن خود یک نشانه سلامت روحی است اما اگر این تبدیل به این شود که قدرت پذیرش کسانی که با احترام و در مسیر درست خلاف ما نکاتی را بیان میکنند ، نداشته باشیم و هرکس را خلاف خود بدانیم این نشان اختلال خود شیفته است . دقیق تر اگر بخواهیم بگوییم افراد مبتلا به اختلال شخصیت خود شیفته عاشق تصویری ایده آل و اغراق آمیز و غیرحقیقی از خود هستند (و نه عاشق خود) و در حالیکه چیزی در وجود آنها نیست ادعای آن را دارند . چنین تصویری به آنها اجازه می دهد بر احساس ناامنی عمیق درونی خود سرپوش بگذارند. اما حفظ کردن این تصویر توهم آمیز برای این افراد تلاش زیادی می طلبد و اینجاست كه نگرش ها و رفتارهای نادرست و تحقیرآمیز آنها با دیگران را بروز میدهد. 

اختلال شخصیت خود شیفته شامل الگویی از خودمحوری، تفکر و رفتار مغرورانه و مستبدانه، عدم همدلی و احترام به دیگران و توجه به دیگران و نیاز بیش از حد به تحسین و پرستش از سوی دیگران است و اگر غیر از این دریافت کند به سمت تحقیر و تخریب و تمسخر دیگران برای نجات خود پیش میرود و برای آن هزار توجیه میسازد. مردم اغلب افراد مبتلا به این اختلال را موزی، امر و نهی کن و محتاج تمجید، توصیف می کنند. این طرز تفکر و رفتار در همه زمینه های زندگی فرد خودشیفته از کار و دوستی گرفته تا روابط خانوادگی و عشق نمود پیدا می کند و این باعث میشود همه از چنین افرادی دوری گزینند.

افراد مبتلا به اختلال شخصیت خود شیفته در برابر تغییر رفتار خود بسیار مقاوم هستند و خود را برحق میداند، حتی اگر این امر باعث ایجاد مشکل برای آنها و یا برای دیگران توسط آنان شود. آنها اغلب  تمایل دارند تقصیر را به گردن دیگران بیندازند و بگویند فلانی اینطور کرد که من اینطور کردم و هرگز قادر به عذرخواهی و پذیرش خطاها نیستند. علاوه بر این ، آنها در برابر کوچکترین انتقادات و اختلاف نظرها، آشفته و حذفی عمل میکنند یا سناریو میسازند که او درصدد حذف من است. برای اطرافیان شخص خود شیفته، ساده ترین راهکار است که فقط با خواسته های او همراه شوند تا از سردی رفتار و خشم او جلوگیری کنند. با این حال ، شما با دانش بیشتر درباره ی اختلال شخصیت خود شیفته می توانید در برابر بازی های قدرت این افراد محافظت کنید و مرزهای سالم تری بینتان ایجاد کنید.

علائم و نشانه های اختلال شخصیت خود شیفته

خود بزرگ بینی ویژگی بارز خودشیفتگی است. این احساس  فراتر از یک سطحی نگری و خودپسندی ساده بوده و نوعی احساس خودبرتر بینی غیرواقع بینانه در اثر تعریف و تمجید غیرواق دیگران است. این اشخاص عادت ندارند با افراد پایین تر از خود ارتباط داشته باشند یا حرف آنان را بشنوند.

افراد خود شیفته همچنین معتقدند که از همه بهتر هستند.  آنها غالباً درباره خودشان اغراق می کنند و هنگامی که در مورد کار یا روابطشان صحبت می کنند تنها چیزی که می شنوید این است که آنها چقدر به دیگران کمک می کنند، چقدر عالی و تک هستند درحالیکه از حال همسایه یا دوست خود غافل هستند. 

آنها در یک دنیای فانتزی زندگی می کنند که با تحریف، خودفریبی و تفکرات خیالی و پرستش همگان نسبت به او همراه است. این افراد دوست دارند نسبت به همه چیز و همه کس احساس کنترل و تطابق با خود را داشته باشند و اینگونه زندگی می کنند. بنابراین حقایق و عقاید متناقض در گفتار و عمل دارند. هر چیزی که حباب فانتزی مذکور را به ترکیدن تهدید کند با واکنش دفاعی شدید و حتی خشمگینانه این افراد مواجه می شود، بنابراین اطرافیان شخص خود شیفته یاد می گیرند در مورد این اعتقادات و توهمات او محتاطانه رفتار کنند تا از آسیب در امان بمانند.

احساس برتری یک فرد خودشیفته مانند بادکنکی است که اگر تقدیر و تحسین مداوم غیرواقعی نباشد به تدریج بادش خالی می شود. تعریف های متداول و گاه گاه کافی نیست، افراد خودشیفته برای منیت خود به غذای مداوم احتیاج دارند، بنابراین خود را با افرادی احاطه می کنند که مایل به گردن نهادن به تأیید همیشگی آنها هستند و فقط آنها  در دایره روابط خود دوست دارند. روابط این افراد بسیار یک طرفه است و همیشه حول شخص خودشیفته می گردد و نه برعکس و چنانچه توجه و ستایش مداوم از سوی طرف مقابل قطع شود یا کاهش یابد، فرد خودشیفته با آن به عنوان خیانت رفتار می کند.

مطلب پیشنهادی

نتایج و دستاورد وبینار سازمان ملل درباره محیط زیست و توسعه

مجمع عمومى سازمان ملل در سال 1989 تصمیم گرفت که به منظور شناساندن مفهوم توسعه …

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *


× 4 = چهار