معرفی کتاب “مفهوم صلح و امنیت بین‌الملل”

کتاب مفهوم صلح و امنیت بین‌الملل اثر دکتر حمید علیخانی، با پاسخ به پرسش‌هایی چون ماهیت صلح چیست؟ چگونه حاصل می‌شود؟ چگونه نقض و یا برقرار می‌شود؟ به بررسی تحول این مفهوم در قرن 21 پرداخته است.

به گزارش سلام نیوز، آنچه تا امروز ضامن بقای آدمی در طول تاریخ بوده است رشد آگاهی بوده، رشدی که در خط افقی و روبه جلوی تاریخ است البته در نظامی آزاد، به اصل وحدت و اصالت جامعه رسیده‌ که این امر موجب ایجاد عدالت اجتماعی و فردی شده است. ما با ترسیم هرمی که اضلاع آن به ترتیب نوک هرم آزادی، عدالت و اجتماع است در ارتباطات و کسب اگاهی به صلح جاوید می‌رسیم.

امروزه بنابر اراده‌ی تابعان حقوق بین‌المللی، یک بروکراسی در حال رشد تعریف شده است که نقض و تهدید صلح در چهارچوب آن تعریف می‌شود. در پایان راهکار عملی و کارا برای ایجاد صلح ارئه می‌گردد. برای ایجاد صلح جاوید می‌بایست آزادی ارتباطات را تا حد جنون آسایی افزایش داد و آن‌را جزیی از حقوق اولیه بشر و از قواعد امره حقوق بین‌الملل دانست. آنچه سنتز صلح را تسریع می‌کند همین برخورد ملت‌ها و ایجاد آگاهی است.

در قرن 21 مساله امنیت و صلح بین‌المللی دارای اهمیت ویژه‌ای دارد و با جنگ‌هایی که در آغاز این قرن رخ داده اهمیت این پژوهش را بیشتر آشکار می‌کند. از آن جا که نظام بین‌الملل در این قرن تحت تاثیر مواردی مانند سرعت گرفت امر جهانی شدن و از پا افتادن و رنگ باختن ناسیونالیسم‌های رادیکال و نیل به سوی امنیت حقوقی و ساختارگرایی در حقوق بین‌الملل و در هم تنیدگی و همگونی سازی قوانین و حتی مبانی اعتقادی اوج گرفته، جامعه جهانی را متوجه این امر نموده است که «صلح به از جنگ و داوری» از این رو کلیه اعضای جامعه بین‌المللی خود را ملزم به فیصله مسالمت آمیز اختلافات خود با یکدیگر نموده‌اند.

در حالی که تحول مفهوم امنیت همچنان ادامه دارد و عملیات حفظ صلح بیشتر و بیشتر گسترش می‌یابد، سیستم به طور فزاینده‌ای برای مقابله با تهدیدات و ثبات در جهان تلاش می‌کند. بنابراین برای روشن شدن بیشتر موضوع در مورد زمینه‌های توجیهی صلح در قرن 21 در مورد اینکه آیا در حقیقت مشکلات حفظ صلح چند بعدی و محدود به نقص‌های اداری و فنی است که می‌توان از طریق تنظیمات سازمانی اصلاح شود یا در رابطه با مسائل اساسی تطبیقی ​​امنیت و تحول مفهوم آن است در جهانی سازی دنیای ما و رشد خرد و آگاهی جمعی که موجب باز تعریف ارزش‌ها و هدف‌های جامع بشری شده است.

در بخشی ار کتاب مفهوم صلح و امنیت بین‌الملل می‌خوانیم:

در تعاریف ایجابی صلح از تعاریف صرفا دیالکتیکی که صلح را متضاد جنگ در نظر می‌گیرند فراتر می‌روند و در عوض بر صلح به مثابۀ وضع آسودگی، یکپارچگی یا اکمال تمرکز می‌کنند. صلح برخاسته از نظمی آرام و عادلانه ناظر است به چیزی همچون حالت یکپارچگی یا انسجام که در آن همبستگی، احترام متقابل و ارضای نیازها در کار است.

در این نگرش به صلح، اجتماع اصیل و شکوفایی انسان در میان است. یک دغدغه محوری از منظر صلح ایجابی، فعالیت در زمینه‌ی آموزشی صلح و نیز در زمینه میانجیگری و رفع کشمکشی به به شیوهای عاری از خشونت است. دغدغه‌هایی مرتبط با آن ناظرند به اهمیت عدالت با تمرکزی ویژه بر عدالت ترمیمی و عمارت کردن اجتماع.

آرمان ایجابی صلح می‌تواند ناظر به فراسوی قلمرو صرفاً سیاسی باشد و استحاله معنوی را هدف قرار دهد. این امر در گفتارهای مسیحی مربوط است به صلح الهی که از هر فهمی فرا می‌گذرد (مثلادر، نامه به فیلیپیان 4. 7) و در آیین بودا به ایده اعلام شده ازجانب تیچ نات هان «در صلح بودن» مربوط می‌شود که با آداب و مناسک بودایی پیوند دارد.

دالایی لاما ادعا می‌کند که صلح چیزی بیش از غیاب جنگ است و بینش خود در باب صلح جهانی رابا زیستن در صلح وصفا به مثابه وضعیتی ذهنی پیوند می‌دهد: «صلح نوعی حالت آرامش است که مبتنی است بر احساس عمیق امنیت از فهم متقابل، مدار با دیدگاه دیگران و احترام به حقوق ایشان ناشی می‌شود» این مطلب ارتباط نزدیکی دارد با آرمان ثبات اجتماعی اما دالایی لاما آن را به فرایند عمیق تر استحاله‌ی شخصی نیز پیوند می‌دهد.