رهیافت جنگ فکری علیه تروریسم؛چگونه؟

دکتر عباسعلی کدخدایی*: امروزه پرسشهای بسیاری از سوی دولت ها و نهادهای مدنی به رهیافت جنگ علیه تروریسم وجود دارد.

اقدامات سازمان ملل متحد در مبارزه با تروریسم می ‏تواند راهی در فروپاشی وضع کنونی درجهان و ناهنجاریهای بین‏ المللی باشد اما نیازمند تحقق شرایطی است تا بتواند اثر پذیری لازم را داشته باشد.

لزوم رعایت بی طرفی در تعیین معیار های مبارزه با تروریسم وضرورت بی طرفی در اجرای آن سازمان های بین ‏المللی و از جمله سازمان ملل متحد غیر قابل انکار است که از کاربرد معیار های دوگانه خودداری ورزیده چرا که در این صورت اهداف ارزشمند مبارزه با تروریسم را ناکارآمد ساخته و غیر قابل دسترسی می ‏نماید. ضمن آنکه سیاستی معتبر، موثر و قاطع برای مبارزه با تروریسم نیازمند است تا بتواند معیارهایی واحد را مبنای اقدامات خود علیه این ناهنجاریها قرار دهد و به پیشرفت ما کمک کند.

به جای روش های ناهمگون و پراکنده و انحصار طلبانه کشورها در مبارزه علیه تروریسم که گاه باعث تشدید و برعکس اختلافات در سطح جهانی میشود، باید به روش هایی یکسان وپذیرفته و مشترک نیز رسید تا بتوان امیدوار بود یک همفکری و هم افزایی در این زمینه در مبارزه علیه اين پدیده به نتایج روشنی دست خواهد یافت.

شکی نیست که مبارزه با تروریسم نیازمند همتی جمعی و نه انحصارگرایانه در عرصه بین الملل است. اگر حقیقتا کشوری در مسیر مبارزه با تروریسم و توسعه بسترهای ضد ترور به نفع امت اسلامی است باید با آن همراهی کرد نه اینکه این روحیه باشد که حتما ما این کار را باید انجام دهیم بلکه باید در عرصه مبارزه با تروریسم به عنوان یک معظل جهانی به قدرت هم افزایی درست پیدا کنیم. 

 در این راه باید همه بدون جانبداری گام بردارند چرا که مبارزه با این پدیده شوم نمی‏تواند صرفاً توسط یک یا چند کشور به تنهایی انجام پذیرد. از این رو، بهترین طریق برای این اقدام دسته جمعی در مبارزه می‏تواند تصمیمات و اقدامات سازمان ملل بوده باشد لیکن مشروط به این که تحت نفوذ برخی دول از مسیر اصلی خارج نشود چرا که در این صورت اعتبار خود و اقدامات انجام شده را از دست خواهد داد.
به عبارت دیگر، ابزاری شدن و سودگرایی انحصاری بدون قدرت هم افزایی برای توسعه بین المللی در زمینه مبارزه با تروریسم، در سازمان های بین‏ المللی مانعی است برای تحقق اهداف آنها. علاوه بر آنکه برای جلوگیری از بی نظمی باید در صدد بود تا معیار های حقوقی یکسانی را برای به کار گیری در عرصه ‏های بین ‏المللی پیدا نمود. البته نگاه به ریشه‏ های تروریسم و نقشی که سازمان های بین ‏المللی می‏تواند در دفع آن بردارد خود موضوع دیگری است که باید مورد بحث واقع شود.

آیا بر طرف نمودن فقر، بی عدالتی های اجتماعی و عدم تعادل فکری و اقتصادی میان کشور ها که می‏تواند به گسترش رفتار های عادلانه کمک نموده و راه را برای صلحی عادلانه هموار نماید و اینکه راهبرد صحیح در مبارزه با تروریسم در سازمان های بین‏ المللی نباید متکی بر انتقام بلکه باید اتکا بر همکاری های اقتصادی و همه جانبه و ارزشهای مشترک جهانی به ویژه صلح عادلانه  و مبتنی بر فرصت های برابر و منصفانه برای تمامی اعضا سازمان ملل باشد تا نتیجه بخش باشد.

*استاد دانشگاه و عضو حقوقدان شورای نگهبان