«توافقی که در روسیه بین جمهوری آذربایجان و ارمنستان صورت گرفت بهویژه برخی مفادی که تابهحال اجرایی شده است درواقع همان نظرات جمهوری اسلامی ایران است؛ یعنی همان نظراتی که در طرح ایران ذکرشده بود و آقای عراقچی، معاون وزیر خارجه کشورمان در کشورهای مختلف درباره آن رایزنی داشت.
علاوه بر این، محورهای مهم آن توافق پیشتر نیز در بیانات مقام معظم رهبری بیان شده بود.جنگ ۴۵ روزه اخیر به آزادی هفت شهر اشغالشده جمهوری آذربایجان منجر شد و خوشحالی مردم این کشور را در پی داشت اما عدم توفیق در آزادی قرهباغ این خوشحالی را ناپایدار کرد.
مسئله مهمی که در این طرح مطرح بوده و ممکن است دوباره موجب بروز جنگ، ناامنی و نقض آتشبس شود وضعیت نامشخص منطقه قرهباغ است؛ یعنی مشخص نیست که حاکمیت این منطقه با کدام کشور خواهد بود
مطالبه اصلی آذربایجان این است که قرهباغ بهصورت یک جمهوری خودمختار به این کشور بازگردد. درعینحال دولت خودخوانده قرهباغ با حمایت ارمنستان اصرار دارد که این منطقه را از جمهوری آذربایجان جدا کنند.» پاکآیین ادامه داد که این مناقشه تا زمانی که وضعیت این منطقه مشخص نشود تداوم دارد و اجرای باقی مفاد طرح نیز خودبهخود با ابهام مواجه خواهد شد.
سفیر سابق ایران در جمهوری آذربایجان در پاسخ به این پرسش که اگر این طرح اجرا شود چه تغییراتی ایجاد خواهد شد، توضیح داد: «در وهله نخست در صورت اجرای کامل این طرح، صلح در منطقه برقرار خواهد شد. این صلح برای همه کشورهای منطقه مثبت است و موجب گسترش همکاریها و همگراییهای منطقهای میشود. البته در گام نخست این صلح برای جمهوری آذربایجان و ارمنستان خیلی اهمیت دارد. چراکه این دو کشور سالها در حال جنگ بودند و هر دو بهویژه ارمنستان از تبعات جنگ آسیبهای زیادی دیدهاندنخست اینکه در بعد امنیتی، مرزهای کشور امن میشود و دیگر اینکه در بعد اقتصادی به ایران فرصت میدهد که برای مشارکت در بازسازی هفت شهر ویرانشده آذربایجان که در ۵۰۰ متری یا یک کیلومتری ایران قرار دارند وارد همکاری شود.مزیت ترانزیتی اصلی ایران، کریدور شمال به جنوب و بالعکس است که آذربایجان و ارمنستان را به دریای عمان و خلیجفارس متصل میکند. از این بابت ایران درآمد ترانزیتی کسب میکند.
در مقطع فعلی جمهوری اسلامی ایران باید در قبال مسئله قرهباغ و اختلافات بین جمهوری آذربایجان و ارمنستان به دنبال صلح پایدار باشد و وضعیت نه جنگ و نه صلح به نفع هیچ کشوری در منطقه نیست