♦به گزارش سلام نیوز حقوق جوانان به عنوان قشر مولد جامعه از اهمیت خاصی برای دولت ها و ملت ها برخوردار است. تامین و تحقق حقوق جوانان بر ذمه دولت هاست که البته متعاقب آن تکالیفی نیز بر آنان مرتب می سازد. یعنی در نظام اسلامی و ایدئولوژی اسلامی هر حقی را تکلیفی است. اما در دنياي معاصر و با توجه به تحولات هر روزه که در حوزه ارتباطات انساني رخ داده، روند حرکت جوامع موجب گرديده که نقش سازمانهای مردم نهاد روز به روز به نقش سازمانهای دولتی برابری کرده و گاه در تبادل با یکدیگر به مدیریت مسائل اجتماعی و اقتصادی و سیاسی و غیره می پردازند که کمک به تحقق حقوق جوانان یکی از آنهاست.
بديهي است که به موازات تحول جوامع، سناريوهاي جديدي در عرصه هاي اجتماعي- سياسي محقق مي شود که اولويت هاي نوين همراه با اتخاذ شيوه ها و ابزارهاي جديد همانند استفاده از ظرفيت بازيگران غيردولتي به ويژه NGOs ها را مي طلبد.
درکنار دولتها و سازمانهای مردم نهاد که در این میدان نقش ایفا می کنند سازمانهای بین المللی نیز هستند که گاه با اهداف دولت ها و سازمانهای مردم نهاد همسویی دارند و می توان از آنان در تحقق حقوق مادی و معنوی جوانان کمک جست که سازمان ملل متحد یکی از آنهاست. این سه رکن در کنار هم می توانند به تحقق حقوق جوانان کمک شایانی نمایند.
در اين ميان، نقش آفريني جوانان در کشورهاي مختلف دنيا به خصوص جوامع توسعه يافته به عنوان نيروي فکر، کار و ارائه ايده در نهادها و مراکز علمي و اداري و روند توسعه YNGOs در نظام جهاني با برنامه هاي مختلفي از جمله اقدامات عام المنفعه و بشردوستانه فراتر از مرزهاي کشورها، تاثير زيادي بر افکار توده هاي مختلف مردم و حتي دولت ها و سازمان هاي بين المللي بر جاي گذاشته است و از سوی دیگر اینNGO ها به تحقق و آسان سازی حقوق گروه های مختلف مردمی از جمله جوانان بسیار مفید فایده بوده است.
زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﻮﺿﻮع ﺣﻘﻮق ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎي اﻋﻢ و ﺣﻘﻮق ﺟﻮاﻧﺎن ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎي اﺧﺺ ﻣﻄﺮح ﻣﻲﺷﻮد، اوﻟﻴﻦ و ﺷﺎﻳﺪ ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ ﺳﺆال اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﻘﻮق ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ در ﻗﺒﺎل ﺗﻜﻠﻴﻒ ﻳﺎ ﺗﻜـﺎﻟﻴﻔﻲ ﺗﺸﺮﻳﻊ و ﺗﻘﻨﻴﻦ ﺷﺪه ﻳﺎ ﺣﻘﻮﻗﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در ازاء آن وﻇﻴﻔﻪ ﺧﺎﺻﻲ وﺟﻮد ﻧﺪارد؟ در ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺳﺆال ﺑﺎﻳﺪ ﮔﻔﺖ ﻫﻤﺎنﻃﻮر ﻛـﻪ در ﻛـﻼم اﻣﻴﺮاﻟﻤـﺆﻣﻨﻴﻦ ﻋﻠـﻲ (ع) آﻣﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ «ﺣﻘﻲ ﺑﺮاي ﻛﺴﻲ ﻧﻴﺴﺖ، ﻣﮕﺮ آﻧﻜﻪ ﺑﺮ ﻋﻬﺪهاش ﻫﻢ ﺣﻘﻲ ﻫﺴﺖ و ﺑﻪﻋﻬﺪه ﻛﺴﻲ ﺣﻘﻲ ﻧﻴﺴﺖ، ﻣﮕﺮ آﻧﻜﻪ ﺑﺮاي او و ﺑﻪ ﻧﻔﻊ او ﻫﻢ ﺣﻘﻲ ﻫﺴﺖ»حقوق جوانان از منظر اسلام چیست ؟
از نگاه احادیث اسلامى، به همان میزان که پدر و مادر بر جوان حق دارند، جوان نیز بر پدر و مادر خود، حق دارد و تجاوز به حقوق او مذموم و محکوم است، چنانکه پیامبر خدا مى فرماید: 1-حقوق فردی:« یَلزَمُ الوالِدَینِ مِنَ العُقوقِ لِوَلَدِهِما مایَلزَمُ الوَلَدَ لَهُما مِن عُقوقِهِما. بر عهده پدر و مادر نسبت به فرزند، حقوقى است، مانند حقوقى که نسبت به پدر و مادر بر عهده فرزند است.» ساده ترین حقّ جوان بر خانواده، احترام گذاشتن به شخصیت اوست. به تعبیر پیامبر خدا، فرزند در هفتسال سوم زندگى (یعنى از پانزده سالگى تا 21 سالگى) وزیر خانواده است، و این بدان معناست که استقلال شخصیت کودک، از این دوران آغاز مىشود. او از پانزده سالگى، یک شخصیت کاملًا مستقل دارد و از این پس، پدر، رهبر و راهنماى فرزند است، نه حاکم و فرمانده بىچون و چرا! و فرزند، دستْیار و مشاور پدر است، نه مطیع مطلق و برده او! علاوه بر این، خانواده باید تا آن جا که مىتواند، زمینه رشد و شکوفایى جوان را در همه ابعاد مادّى و معنوى فراهم کند. گفتنى است که در میان همه حقوق جوان بر خانواده، در احادیث اسلامى، چند حق مورد تأکید قرار گرفته است. این حقوق، عبارت اند از:فراهم کردن مقدّمات ازدواج/برقرارى عدالت میان فرزندان/دعا براى آنان/ اجتناب از بدرفتاری با او یا سرزنش و توبیخ به جای راهنمایی
حقوق اجتماعى: در نظام برخاسته از اراده مردم مسلمان (و به تعبیر دیگر: نظام مردمسالارى دینى)، حقوق اجتماعى جوانان، بسیار فراتر از حقوق خانوادگى آنهاست؛ زیرا نظام اسلامى فلسفه اى جز رشد و شکوفایى انسان ندارد و بهترین فرصت براى شکوفایى استعدادهاى انسان، دوران جوانى است. بنا بر این، برنامهریزى براى حلّ مشکلات جوانان و تأمین نیازهاى آنان (از قبیل: فراهم کردن زمینه تحصیل، مطالعه آزاد، اشتغال مفید و سازنده، ازدواج، ورزش، تفریح، ابهام زدایى فرهنگى، اعتقادى و سیاسى و …) باید در صدر همه برنامه هاى اساسى دولت اسلامى باشد. در واقع، مدیریت سیاسى و فرهنگى جامعه، حقّ جوانان است، البته مشروط به این که درست تربیت شوند و مسئولیت تربیت آنها با رهبران سیاسى و فرهنگى جوامع اسلامى است. رهبران جهان اسلام باید از پیامبر خدا، سرمشق بگیرند و جوانان را براى رسیدن به این حق که حق جامعه اسلامى نیز هست تربیت کنند.
حقوق جوانان از جمله موضوعاتی است که همواره در زمرهء مسائل جوانان هم از سوی اکثر دولتها و هم توسط سازمانهای بین المللی مورد توجه و رسیدگی قرار گرفته است.پرداختن به این موضوع از نظر رویکردی که سازمانهای بین المللی بدان داشته‌اند نیز از تنوع و تکثر برخوردار بوده است.
یکی از رویکردها به حقوق جوانان رویکرد توسعه‌ای و دیگری رویکرد تلفیقی،هرچند رویکرد تلفیقی از استحکام و فراگیری بیشتری برخوردار است
سازمانهای تابعهء سازمان ملل متحد تماما این نگاه را پذیرفته‌اند و درنتیجه با اتخاذ رویکرد نسلی و در حوزهء تخصصی فعالیت خود،اقدام به ارائه راه‌حل‌هایی برای مسائل جوانان نموده‌اند:برای مثال،سازمان جهانی بهداشت و صندوق جمعیت ملل متحد در برنامه‌های خود اشاره به نسل جوان و جوانان می‌کنند و یک‌سری از حقوق را برای این نسل قائل هستند؛حقوقی مانند حق بهداشت بلوغ و حق باروری و مراقبت‌های بهداشت خانواده از جملهء این حقوق هستند که هم در برنامه‌ها و طرح‌های این سازمان‌ها مورد تأکید و تمرکز قرار می‌گیرد و هم در اسناد و مصوبات بین المللی از سوی این سازمان‌ها حمایت و تأکید می‌شود. سازمان ملل متحر مدتی است با کمک سازمانهای مردم نهاد سعی در کمک به تحقق هرچه بیشتر حقوق جوانان در همراهی و همنوایی با دولت هاست که می تواند در ایران هم مد نظر باشد.
سلام نیوز اخبار روز ، بین الملل ، حقوق بشر ، فرهنگی، اجتماعی، سیاسی جهان اسلام، صلح و عدالت و کنفرانس ها
