هفت سین “سلام” ؛ جلوه ای زیبا از تلاقی دین و فرهنگ

♦به گزارش سلام نیوز هفت سین نوروزی یکی از رسوم زیبای ما ایرانیان در  آغاز سال نوست. هر یک از عناصر داخل سفره هفت سین و حتی عدد هفت برای ایرانیان معنادار و نمادگونه است.

سیب نماد سلامتی ، سبزه نماد نشانه خرّمی وشادابی ،سمنو مظهر صبر و برکت و عدالت ،سیر نماد مناعت طبع و قناعت ،سماق نماد صبر و بردباری، سرکه نماد رضا و تسلیم و سکه نماد رزق و روزی است که از خداوند منان آن را طلب می کنیم. قرآن کریم و آینه و شمعدان و تخم مرغ و ماهی نیز از دیگر همراهان سفره هفت سین هستند که آنها نیز با بار معنایی خود بر سفره می نشینند. ماهی نیز با این تفسیر بر سر سفره قرار می گیرد تا سال از «برج حوت» به «برج حمل» تحویل شود. البته نمونه قرمز ماهی هفت سین،در چند دهه اخیر به خاطر اصلاح‌نژاد فراوان شده و به نشانه مهر، پیروزی، شادی، سرزندگی و برکت نیز از آن در سفره هفت سین یاد می کنند.

عدد هفت نیز اعداد مقدس در بیشتری ادیان الهی است و حتی در علم نجوم هم عدد هفت دارای تعابیر مثبتی است. علامه مجلسی می‌فرماید؛ آسمان هفت طبقه و زمین هفت طبقه است و هفت ملکه یا فرشته، موکل بر آنند و اگر موقع تحویل سال، هفت آیه از قرآن مجید را که با حرف سین شروع می‌شود بخوانند آنان را ازآفات زمینی و آسمانی محفوظ می‌دارند، این موارد ناشناخته و شگفتی زا که برای گشودن راز و رمز آن باید به لغت، سنن، عرف و تعبیر‌های عامیانه مراجعه کرد و به نیروی تعقل و تخیل راز‌های آن را باز شناخت، مواردی است که غالبا محققان شکل ظاهری آن را دیده اند و از درون آن نا آگاه بوده اند.تقدس و خوش یمن بودن عدد هفت در فرهنگها و ادیان الهی در سراسر جهان و در کتب آنان ، در سفره هفت سین ایرانیان که از دیرباز حتی قبل از اسلام ، پیوند عمیقی با دین و حتی فلاسفه داشته اند ،  نمود یافته است. 

اما علاوه بر موارد فوق می توان هفت سین دیگری نیز در کنار این هفت سین سنتی در منزل داشت تا موجب جلب رحمت بسیار برای اهل خانه باشد.

هفت سین سلامی قرآنی به “هفت سلام مشهور قرآن” اشاره دارد:

1- سلامٌ قولاً مِن رَبِّ رحیم.( یس/۵۸)

«از جانب پروردگاری مهربان به آنان سلام گفته می‌شود.»

این ندای روح افزا و نشاط بخش و مملو از مهر و محبت خدا، چنان روح انسان را در خود غرق می‌کند و به او لذت، شادی و معنویت می‌بخشد، که با هیچ نعمتی برابر نیست، آری شنیدن ندای محبوب، ندایی آمیخته با محبت و آکنده از لطف، سرتا پای بهشتیان را غرق سرور می‌کند، که یک لحظه آن بر تمام دنیا و آنچه در آن است برتری دارد.

از پیامبر اکرم (ص) روایت شده: «در همان حال که بهشتیان غرق در نعمت‌های بهشتی هستند نوری بر بالای سرایشان آشکار می‌شود؛ نور لطف خداوند که بر آنها پرتو افکنده است؛ پس ندایی بر می‌خیزد که «سلام بر شما ای بهشتیان»، نظر لطف خداوند چنان بهشتیان را مجذوب می‌کند که از همه چیز جز او غافل می‌شوند، و همه نعمت‌های بهشتی را در آن حال به دست فراموشی می‌سپارند.

2- سلامٌ علی اِبراهیم . ( صافات/۱۰۹)

«درود بر ابراهیم.»

در آیات پیش از این آیه، به چگونگی بشارت دادن فرزندی بردبار و پراستقامت بر حضرت ابراهیم، و جریان دستور ذبح اسماعیل – فرزند ایشان – و تسلیم بودن هر دوی آنها بر این امر به میان آمده است که پس از یاد آوری این قضایا، خداوند می‌فرماید: سلام بر ابراهیم آن بنده مخلص و پاک باد.

3- سلامٌ علی نوح ٍ فی العالمین. ( صافات /۷۹)

“«درود بر نوح در میان جهانیان.»

چه افتخاری از این برتر و بالاتر که خداوند بر حضرت نوح (ع) سلام می‌فرستد، سلامی که در میان جهان و جهانیان باقی می‌ماند و تا دامنه قیامت گسترده می‌شود. سلام خدا توأم با ثناء جمیل و ذکر خیر بندگانش در قرآن کریم؛ کمتر سلامی به این گستردگی و وسعت درباره کسی دیده می‌شود؛ به خصوص اینکه لفظ «العالمین» معنی وسیعی دارد که نه تنها همه انسان‌ها، بلکه عوالم فرشتگان و ملکوتیان را نیز در برمی‌گیرد.

۴- سلامُ عَلی موُسی و هارون . (صافات/۱۲۰)

«درود بر موسی و هارون.»

در آیات پیش از این آیه، جریانات حضرت موسی و هارون نقل شده است:

ما این دو برادر و قوم آنها را از اندوه بزرگ رهایی بخشیدیم. ما آنها را یاری کردیم تا آنها بر دشمنان نیرومند خود پیروز شدند. ما به آن دو، کتاب آشکار دادیم. ما آن دو را به راه راست هدایت نمودیم. ما ذکر و یاد خیر آنها را در اقوام بعد باقی و برقرار ساختیم و بعد از یادآوری موارد فوق خداوند بر آن دو سلام می‌رساند. سلامی از ناحیه پرودگار بزرگ و مهربان. سلامی که رمز سلامت در دین و ایمان در اعتقاد و مکتب، و در خط و مذهب است. سلامی که بیانگر نجات و امنیت از مجازات و عذاب این جهان و آن جهان است.

۵- سلامُ علی آلِ یاسین . ( صافات/۱۳۰)

«درود بر پیروان الیاس»

خداوند می‌فرماید: «ما نام نیک الیاس را در میان امت‌های بعد جاودان کردیم.»

امت‌های دیگر، زحمات این انبیاء بزرگ ( الیاس و سلاله او ) را که در پاسداری خط توحید، و آبیاری بذر ایمان منتهای تلاش و کوشش را به عمل آوردند، هرگز فراموش نخواهند کرد، و تا دنیا برقرار است یاد و مکتب این بزرگ مردان فداکار زنده و جاویدان است.

تعبیر به «ال یاسین» به جای «الیاس» یا به خاطر این است که ال یاسین لغتی در واژه «الیاس» بوده و هر دو به یک معنی است، و یا اشاره به الیاس و پیروان او است که به صورت جمعی آمده است.

۶- سَلامٌ عَلَیْکُمْ بِما صَبَرْتُمْ فَنِعْمَ عُقْبَی الدَّارِ(رعد/۲۴)

«سلام بر شما به خاطر آن همه شکیبایی که ورزیده اید. سرای آخرت چه سرایی نیکوست».

۷- سلامُ هیَ حتّی مَطلَعِ الفَجر. ( قدر/۵)

« آن شب تا دم صبح، صلح و سلام است.»

این آیه، در توصیف شب قدر است. آن شبی است که قرآن در آن نازل شده و عبادت و احیای آن معادل هزار ماه است، خیرات و برکات الهی در آن شب نازل می‌شود و رحمت خاص الهی شامل بندگان می‌گردد و فرشتگان و روح در آن شب نازل می‌گردند.